- МУКАРА
- Тары фырттæй хистæр. Хъæздыг уыдысты Тары фырттæ Мукара 'мæ Бибыц: сæ зæххæн кæрон нæ уыди, сæ фос нымæц нæ зыдта, сæ къухы уыд бирæ адæм; дардыл хъуыстгонд уыд сæ кой. Нартыл фыд зымæг куы скодта, уæд сæ фос Тары фыртты бæстæм хизынмæ тæрын сфæнд кодтой. Фосгæсæй та Нарты фыдбылыз Сырдоны хинæй йæ хал схаудта Сосланæн, æмæ Мукараимæ куы фембæлд, уæд кæсы æмæ «йæ бæх – хохы йас, йæхæдæг – цъынайы йас». Йæ хъæрæй Нарты рæгъау æрæмбырд вæййынц. Сослан фыртæсæй айчы хъузджы бацæуынмæ хъавы. Æмæ йын кæд хъæзтыты рæстæг Сосланы цирхъ йæ сырх бæрзæйæ иунæг æрду дæр нæ алыг кæны, йæ хъæлæсмæ йын фæттæ куы æхсы, уæд сæ йæ дзыхæй æрдæгæууылдтытæй ракалы, йæ цирхъыл бæрзонд хохæй йæхи раппары, хохы сæрæй йыл дурты зæй рауадзы, фæлæ йын ницы вæййы, уæддæр Сослан йæ амарынæн фæрæз ссары. Денджызмæ хæстæг уæрммæ дон рауагътой, Мукара дзы ныххызти æмæ йыл Сослан уæле калын райдыдта, цыдæриддæр ардта, уыдон – хъæд, пыхс, дур. Стæй дыууæйæ дæр скуывтой: «Йе Хуыцау, афæдзæй-афæдзмæ цы уазал кæныс, уый ацы æртæ боны ныккæн!» Мал цъенгæ их ныцци, æмæ йæ Мукара стонын не сфæрæзта, æрмæст дзы йæ сæр фæуæле. Гъе, фæлæ йын æрмæст йæхи сæрдасæнæй уыд йæ сæр ракæнæн. Уый та уæлкъæсæрæй æвыдæй райсæн нæ уыд. Уæдæ йæ фæстаг ныхасы йæ астæумагъзæй Сосланæн йæхицæн рон куы кæнын кæны, уæд, дам, мæ хъару æгасæй дæр дæу уыдзæн. Йæ астæумагъз та мардæй дæр ахæм уыд, æмæ йæ Сослан тæрс бæласыл куы æрбабаста, уæд бæлас цæхгæрмæ фæлыг, хырхæй фæлыггæнæгау. Афтæ аст бæласы ахауын кодта Мукарайы астæумагъз. Тых дзы куы нал уыд, уæд æй Сослан йæ астæуыл æрбабаста.Тохы фырт Мукарайы æндæр кадæджы та фурды бын Кадзитæм фæмард кæны Батрадз.
Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.